- Yaptırımlar ve tahkime elverişlilik - 11 Kasım 2022
- İtalya ve Türkiye Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma - 13 Eylül 2022
- Gıyabi tahkim yargılaması - 1 Ekim 2021
Tahkim şartının lafzı büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle, tarafların tahkime başvurma iradesinin sakatlanması riskinden kaçınmak için bu konuya gereken özen gösterilmelidir. Birçok tahkim kurumu bu hususun farkındadır. Bu nedenle, kullanılmaya hazır model tahkim maddeleri hazırlamışlardır.
Aşağıda bu model tahkim şartlarından bazılarını bulabilirsiniz.
- Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü (SCC): “Bu sözleşmeden veya bu sözleşmenin ihlalinden, feshinden veya geçersizliğinden kaynaklanan veya bunlarla bağlantılı olarak ortaya çıkan her türlü uyuşmazlık, ihtilaf veya talep, Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü Tahkim Kuralları uyarınca tahkim yoluyla nihai olarak çözülecektir.” – diğer model maddeler ve daha fazla ayrıntı için lütfen SCC’nin web sitesine bakın;
- Kahire Bölgesel Uluslararası Ticari Tahkim Merkezi (CRCICA): “Bu sözleşmeden veya bu sözleşmenin ihlalinden, feshinden veya geçersizliğinden kaynaklanan veya bunlarla ilgili olan herhangi bir anlaşmazlık, ihtilaf veya talep, Kahire Bölgesel Uluslararası Ticari Tahkim Merkezi Tahkim Kurallarına uygun olarak tahkim yoluyla çözülecektir” – daha fazla ayrıntı için lütfen CRCICA’nın web sitesine bakın;
- Çin Uluslararası Ekonomi ve Ticaret Komisyonu (CIETAC): “Bu Sözleşmeden kaynaklanan veya bu Sözleşmeyle bağlantılı herhangi bir anlaşmazlık, tahkim için Çin Uluslararası Ekonomik ve Ticari Tahkim Komisyonu’na (CIETAC) sunulacak ve bu tahkim, CIETAC’ın tahkim başvurusu sırasında yürürlükte olan tahkim kurallarına uygun olarak yürütülecektir. Hakem kararı nihaidir ve her iki taraf için de bağlayıcıdır.” – daha fazla ayrıntı için lütfen CIETAC’ın web sitesine bakınız;
- Curia Mercatorum: “Bu sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle bağlantılı olarak ortaya çıkan herhangi bir anlaşmazlık, Curia Mercatorum Arabuluculuk/Tahkim Kurallarına uygun olarak tahkim yoluyla nihai olarak çözülecektir. [OPSİYONEL] Yargılama ………………… (yer) adresinde …………………….. (dil) yapılacaktır.” – diğer model maddeler için lütfen Curia Mercatorum’un web sitesine bakınız;
- Avrupa Tahkim Mahkemesi (CEA): “Taraflar arasında bu sözleşmeyle ilgili veya bu sözleşmeden kaynaklanan her türlü uyuşmazlık, merkezi Strazburg’da bulunan Avrupa, Akdeniz ve Orta Doğu Arabuluculuk Merkezi’nin yerel şubesi tarafından -varsa- bu kuruluşun Arabuluculuk Kurallarına uygun olarak atanan ve devam eden tek bir arabulucu tarafından yürütülen bir arabuluculuk prosedürüne sunulacaktır; bu Kurallar arabuluculuk başvurusunun yapıldığı tarihte yürürlüktedir.
- Arabuluculuğun başarılı olmaması halinde, tahkim yargılaması, Avrupa Tahkim Mahkemesi Kurallarına göre, uyuşmazlığın yerel olması halinde Avrupa Tahkim Mahkemesinin -varsa- yerel Bölümü tarafından, yerel Bölümün bulunmaması halinde ise yerel olmayan tüm uyuşmazlıklar için o bölge için yetkili olan Merkezi Yazı İşleri Müdürü tarafından atanacak tek bir hakem tarafından yürütülecektir: Kuzey ve Orta Avrupa için Strazburg ve Güney Avrupa, Akdeniz ve Orta Doğu (Fransa, Provence, Alpes, Côte d’Azur, les Bouches du Rhône, Var, Roussillon ve Languedoc Departmanı) Portekiz, Balkanlar, Romanya, Bulgaristan, Ukrayna ve genel olarak tüm Doğu Avrupa ülkelerine ait taraflar arasındaki anlaşmazlıklar için Valensiya. Tahkim Yeri ________________________. Yargılama Dili _________________” – diğer model hükümler için lütfen CEA’nın web sitesine bakınız;
- Uluslararası Ticaret Odası (ICC): “Bu sözleşmeden doğan veya bu sözleşmeyle bağlantılı olan tüm ihtilaflar, Milletlerarası Ticaret Odası Tahkim Kuralları uyarınca, söz konusu Kurallara uygun olarak atanmış bir veya daha fazla hakem tarafından nihai olarak çözülecektir.” – diğer model maddeler için lütfen ICC’nin web sitesine bakın;
- İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC): “Bu sözleşmeden doğan veya bu sözleşmeyle bağlantılı olan her türlü uyuşmazlık, İstanbul Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları uyarınca tahkim yoluyla nihai olarak çözülecektir” – daha fazla ayrıntı için lütfen ISTAC’ın web sitesine bakınız;
- Milano Tahkim Odası (CAM): “Bu sözleşmeden kaynaklanan, bu sözleşmeyle ilgili veya bağlantılı olan tüm anlaşmazlıklar – sözleşme niteliğinde olmayanlar da dahil olmak üzere – Milano Tahkim Odası Kuralları (Kurallar) uyarınca, bu maddeye atıfta bulunularak dahil edilmiş sayılan Kurallara uygun olarak atanan tek hakem / üç hakem tarafından tahkim yoluyla çözülecektir.” – diğer örnek maddeler için lütfen CAM’ın web sitesine bakınız;
- Piedmont Tahkim Mahkemesi: “Bu sözleşmeden kaynaklanan herhangi bir anlaşmazlık Piedmont Tahkim Mahkemesi Kuralları uyarınca bağlayıcı tahkime (“rituale”) tabi olacaktır. Tahkim, bu Kurallarda öngörüldüğü üzere, uyuşmazlık konusu değere bağlı olarak, kanunen olağan usulü veya hızlı (ex aequo et bono) tahkimi benimseyecektir.” – diğer örnek hükümler için lütfen Piedmont Tahkim Mahkemesi’nin web sitesine bakınız;
- Rusya Tahkim Merkezi: “Bu Sözleşmeden veya bu Sözleşmenin ihlalinden, feshinden veya geçersizliğinden kaynaklanan veya bunlarla bağlantılı olarak ortaya çıkan her türlü anlaşmazlık, ihtilaf veya talep, Tahkim Kurallarına uygun olarak Kar Amacı Gütmeyen Özerk Kuruluş “Rusya Modern Tahkim Enstitüsü” bünyesindeki Rusya Tahkim Merkezinde tahkim yoluyla çözülecektir. Taraflar, yazılı sunumların, bildirimlerin ve diğer yazılı belgelerin gönderilmesi amacıyla aşağıdaki e-posta adreslerinin kullanılacağını kabul ederler: [ Tarafın adı ]: [e-posta adresi] [ Tarafın adı]: [Yukarıda belirtilen e-posta adresinin değiştirilmesi halinde, Taraf bu değişikliği derhal diğer Tarafa bildirecek ve tahkim halihazırda başlamışsa, Kar Amacı Gütmeyen Özerk Kuruluş “Rusya Modern Tahkim Enstitüsü” bünyesindeki Rusya Tahkim Merkezine de bildirecektir. Böyle bir bildirimde bulunulmaması halinde, bildirimde bulunmayan Taraf, yanlış bir e-posta adresine gönderilen tüm yazılı sunumlardan, bildirimlerden ve diğer yazılı belgelerden sorumlu olacaktır. Taraflar işbu belge ile hakem kararının bağlayıcılığını ve uygulanmasını kabul ederler”; diğer örnek maddeler için lütfen Rusya Tahkim Merkezi’nin web sitesine bakınız;
- Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi (SIAC): “Varlığı, geçerliliği veya feshi ile ilgili herhangi bir soru da dahil olmak üzere, bu sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle bağlantılı olarak ortaya çıkan herhangi bir anlaşmazlık, Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi’nin (“ SIAC “) yürürlükte olan Tahkim Kuralları (“ SIAC Kuralları “) uyarınca Singapur Uluslararası Tahkim Merkezi (“ SIAC “) tarafından yönetilen tahkime havale edilecek ve nihai olarak bu kurallar referans yoluyla bu maddeye dahil edilmiş sayılacaktır. Tahkim yeri [Singapur] olacaktır. * Hakem Heyeti, _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ** hakem(ler)den oluşacaktır. Tahkim dili _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ olacaktır.” – diğer örnek hükümler ve daha fazla ayrıntı için lütfen SIAC’ın web sitesine bakınız;
- Venedik Tahkim Odası: “Bu sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle bağlantılı olarak ortaya çıkan ve özellikle sözleşmenin uygulanması, ifası, geçerliliği, temerrüdü, feshi ve ilgili zararların değerlendirilmesi ile ilgili olan tüm ihtilaflar, Venedik Tahkim Odası tarafından kabul edilen Tahkim Kuralları uyarınca, Venedik Tahkim Odası tarafından bu Kurallara uygun olarak atanan bir Tek Hakemden/üç hakemden oluşan bir Hakem Heyeti tarafından tahkim yoluyla çözülecektir. Hakem Heyeti … ülkesinin hukuk kurallarına göre karar verecektir. Tahkim yeri … tahkim dili … olacaktır.” – diğer örnek hükümler için lütfen Venedik Tahkim Odası’nın web sitesine bakınız;
- Viyana Uluslararası Tahkim Merkezi (VIAC): “Geçerliliği, ihlali, feshi veya hükümsüzlüğüne ilişkin ihtilaflar da dahil olmak üzere, bu sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle bağlantılı tüm ihtilaflar veya talepler, Viyana’daki Avusturya Federal Ekonomi Odası Uluslararası Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları (Viyana Kuralları) uyarınca, söz konusu Kurallara uygun olarak atanan üç hakem tarafından nihai olarak çözülecektir” – daha fazla ayrıntı için lütfen VIAC’ın web sitesine bakın.